W chmurach / Up in the Air (2009)

Podniebny świat samotnika

Najnowszy film Jasona Reitmana „W chmurach” z Georgem Clooneyem w roli głównej jest jednym z faworytów zbliżającego się corocznego wyścigu o statuetki Amerykańskiej Akademii Filmowej. Film dostał nominacje, aż w sześciu kategoriach. O Oskara walczyć będzie nie tylko reżyser, ale także odtwórcy trzech najważniejszych ról: George Clooney (w kategorii aktor pierwszoplanowy) oraz towarzyszące mu na planie dwie kobiety: Vera Farmiga i Anna Kendrick (obie panie nominowane za role drugoplanowe). „W chmurach” ubiegać się będzie także o statuetkę w kategorii najlepszego filmu i za scenariusz adaptowany.
Czy jednak ten skromny i kameralny film poradzi sobie z wyjątkowo w tym roku liczną konkurencją?

Ryan Bingham (Clooney) jest jedynym w swoim rodzaju specjalistą od zwalniania z pracy. Prawie codziennie wyrusza w podróż do innego zakątka Stanów, aby w imieniu tchórzliwych szefów wielkich korporacji poinformować ich pracowników, że nie są już firmie potrzebni. Życie Ryana to niekończące się podróże. On sam osiągnął mistrzostwo w idealnym pakowaniu walizki i umiejętnym odprawianiu się na lotnisku. Wydawać by się mogło, że ciągłe przebywanie „w chmurach” jest nadzwyczaj męczące i nie do wytrzymania na dłuższą metę, jednak nie dla naszego bohatera. Bingham kocha swój styl życia, odpowiada mu brak stałego punktu zaczepienia na ziemi, a w powietrzu czuje się jak ryba w wodzie. Jest mu doskonale ze swoją samotnością, sporadycznie zakłócaną tylko przez spotkania z uroczą Alex (Farmiga), podobną do niego obywatelką świata, która do szczęścia nie potrzebuje żadnych deklaracji i zobowiązań.
Jednak ten idealny świat, który stworzył dla siebie Bingham z dnia na dzień może runąć w gruzach. W jego firmie zaczyna bowiem pracę młoda i ambitna Natalie Keener (Kendrick), która w trosce o finanse firmy proponuje nowy program zwalniania z pracy. Jej pomysł sprowadza się do zastąpienia dotychczasowych, drogich podróży, wideokonferencjami. Bezpośrednia konwersacja ze zwalnianym właśnie pracownikiem ograniczyć by się miała do internetowej rozmowy, bez zbędnych spotkań, tłumaczeń, czy wreszcie pocieszeń. Naturalny sposób międzyludzkiej komunikacji ma zostać zastąpiony wirtualnym. Ale czy coś w tym dziwnego, skoro dwudziesty pierwszy wiek to era supernowoczesnych technologii, które bazują na kontaktach internetowych. Jednakże doświadczonemu, znającemu doskonale swoją branże Ryanowi pomysł młodej adeptki nie przypada do gustu. Być może dlatego, że jest on jeszcze osobą, jakby to dziś powiedziano „starej daty”. Namawia więc swojego szefa, aby pozwolił mu odbyć z Natalie jeszcze jedną podróż, podczas której ma on pokazać dziewczynie prawdziwe realia ich zawodu.

Film Jasona Reitmana tylko na marginesie traktuje temat, jakże aktualnego w ostatnich czasach, amerykańskiego kryzysu. Punkt centralny stanowi bowiem bohater – nowy typ – zdeklarowany samotnik. George Clooney udowodnił, że potrafi wyzwolić się z utartego emploi podstarzałego już dziś amanta i stworzyć rolę przekonywującą i szczerą, bez zbędnej przesady i natarczywości. „W chmurach” ogląda się dobrze i mimo tego, że akcja nie zaskakuje, niektóre tragikomiczne sceny szczerze bawią, choć podszyte są sporą warstwą ironii. Niestety film Reitmana jest momentami trochę nierówny, zwłaszcza ostatnim scenom aż nadto blisko do hollywoodzkich rozwiązań.

Ciekawe, czy ilość oskarowych nominacji przełoży się na ilość zdobytych statuetek? Sukces poprzednich filmów reżysera: „Dziękujemy za palenie”, a zwłaszcza „Juno” nastraja pozytywnie i zachęca, aby jednak wierzyć w możliwości Reitmana.

Tytuł oryginalny: Up in the Air
Reżyseria: Jason Reitman
Scenariusz: Sheldon Turner, Jason Reitman
Zdjęcia: Eric Steelberg
Muzyka: Rolfe Kent
Produkcja: USA
Gatunek: Dramat, Komedia
Data premiery (Świat): 05.09.2009
Data premiery (Polska): 26.02.2010
Czas trwania: 109 minut
Obsada: George Clooney, Vera Farmiga, Anna Kendrick, Jason Bateman, Amy Morton, Melanie Lynskey